Armhoede Duurzaam Energie Landschap (ADEL) in Lochem
Opdracht
Ontwerp van een Duurzaam Energielandschap in Gemeente Lochem: in 2011 en 2012 is door bewoners en bedrijven onderzocht hoe het buurtschap “Armhoede” in 2030 zo veel mogelijk “klimaatneutraal” kon worden gemaakt. Forgood heeft het ontwerp programma ondersteund als (ook inhoudelijk georiënteerde) procesbegeleider.
Beginsituatie
Begin 2011 is een aantal nulmetingen gedaan, waarbij de totale uitstoot van kooldioxide, lachgas en methaan binnen het onderzoeksgebied „Armhoede” is bepaald.
(zie „Milieusysteemanalyse TAUW” )
De methaanemissies binnen de boerenbedrijven en het energiegebruik van bedrijven en huishoudens blijken – vanzelfsprekend – de belangrijkste bronnen van de klimaatemissies.
Aanpak
Er zijn vier aparte Themagroepen ingericht: Bedrijven, Huishoudens, Landschap en Water. Per Themagroep is onderzocht welke economisch rendabele besparingen mogelijk
en haalbaar zouden zijn. Hierbij zijn verschillende proeven en ‘pilots’ gehouden. Tenslotte is berekend welke mogelijkheden er voor opschaling van deze proeven en ‘pilots’ zijn en is de totaal ‘maximaal’ haalbare besparing in 2030 berekend.
Belangrijk is de unieke vormgeving van het “ADEL”-project geweest: het project is met steun van gemeente Lochem gerealiseerd, maar is volledig door bewoners vormgegeven. Forgood heeft de bewoners gedurende het project zowel procesmatig als inhoudelijk ondersteund.
Conclusie en Resultaat
De maximaal haalbare besparing op klimaatemissies in 2030 is 45 %. Bij agrarische bedrijven is een besparing van ruim 20% mogelijk. Voor huishoudens is het creëren van een ”CO2- put” – een besparing van meer dan 100 % – mogelijk.
Door opwek van zonenergie op daken van bijgebouwen kan ca. 600.000 kg CO2 eq/jaar extra uitstoot worden gecompenseerd.
Daarnaast zijn additionele mogelijkheden om CO2 te binden gevonden binnen Landgoed Ampsen.
Voor de stortgasemissies is geen realistische, renderende oplossing gevonden. De emissies zullen hier ‘automatisch’ tot nul reduceren, waardoor per 2030 de huidige emissies zullen zijn verdwenen. Daarmee komt de maximale uitstootreductie voor het gebied op 50 %.
Eindconclusie luidt dat substantiële uitstoot van klimaatemissies resteert, ook wanneer alle economisch rendabele activiteiten in de komende decennia ‘maximaal’ worden uitgevoerd. Zonder “revolutionaire” aanpassingen van de economische activiteiten ( d.w.z. veranderingen binnen de intensieve melkveehouderhouderij) binnen Armhoede is klimaatneutraliteit in 2030 niet haalbaar. Tegelijkertijd is een totale besparing van 50% op gebiedsniveau in 2030 zeer aanzienlijk te noemen. Door de specifieke aanpak van, voor en door bewoners zijn belangrijke lessen geleerd over het proces van gebiedsinnnovatie. Hiermee is „ADEL” ook interessant geworden voor andere regionale en lokale projecten, gericht op het verduurzamen van de energiehuishouding en het beperken van klimaatemissies.
